…en dat doen we deels toch echt zelf.
💭 “Je best doen.”
💭 “Gewoon even doorzetten.”
💭 “Je volle 100% geven.”
Zinnen die we allemaal weleens gehoord hebben. En als je autistisch bent, is de kans groot dat je ze tot in het extreme hebt geïnternaliseerd. Hard werken? Geen probleem. Je geeft niet gewoon 100%, maar 120%. Elke dag. Altijd.
Maar wat als ik je vertel dat ‘je best doen’” voor neurotypische mensen niet betekent dat ze élke dag al hun energie ergens in stoppen? Dat ‘goed werk afleveren’ niet betekent dat je alles tot in perfectie moet doen?
Voor veel autistische mensen voelt dat bijna absurd. Want hoe kun je ooit ‘goed genoeg’ zijn als je níét altijd maximaal je best doet? Daar mag je even over nadenken.
Perfectionisme als overlevingsstrategie bij autisme
Waarom werken zoveel autistische mensen zichzelf soms letterlijk kapot? Omdat we geleerd hebben dat we méér moeten doen om ‘gewoon mee te kunnen’. We zijn gewend geraakt aan:
- Overcompenseren – Omdat fouten maken betekent dat je afgewezen wordt.
- Sociale maskers – Omdat je anders ‘te moeilijk’, ‘te traag’ of ‘te ongepast’ bent.
- Extern perfectionisme – Omdat je wél grip hebt op prestaties, maar niet op hoe anderen je zien.
En dus werken we niet ‘gewoon hard’, we forceren onszelf. Tot ons brein en ons lijf niet meer meewerken.
Waarom kritiek voelt als een aanval op wie je bent
Veel autistische mensen ervaren hun werk als een verlengstuk van hun identiteit. Waarom? Omdat we vaak niet goed weten wie we zijn buiten onze prestaties.
Door jarenlang maskeren en aanpassen verliezen we grip op onze kern. We bouwen een identiteit rondom wat we doen en wat er van ons verwacht wordt in plaats van wie we zijn.
En dat betekent dat een breuk in het masker ‘goede werknemer’ voelt als een breuk in onze identiteit. Een slechte dag op werk? Dan ben je niet gewoon moe, maar een mislukkeling. Kritiek van je leidinggevende? Dan ben jij het probleem.
Zonder een stevige kern om op terug te vallen, klampen we ons vast aan prestaties als houvast.
De angst om ‘door de mand te vallen’
Herken je dit?
✅ Je werkt harder dan je collega’s om niet ‘de zwakke schakel’ te zijn.
✅ Je bereidt álles tot in de puntjes voor om controle te houden.
✅ Je voelt paniek als je een fout maakt, zelfs een kleine.
✅ Je voelt je schuldig als je een keer niet 100% geeft.
✅ Je weet niet goed wie je bent zonder je werk of prestaties.
Dat is geen toeval. Dat is hoe je brein zichzelf beschermt. Maar het is ook hoe je uitgeput raakt.
Hoe doorbreek je deze cyclus?
Je hoeft niet te stoppen met hard werken. Maar je moet wél stoppen met:
…bewijsdrang naar anderen.
….overcompenseren om kritiek te vermijden.
…denken dat ‘goed werk afleveren’ betekent dat je áltijd alles moet geven.
Begin met het loskoppelen van WAT je doet en WIE je bent.
✔Je bent waardevol, ongeacht je prestaties.
✔ Je mag een ‘normale werkdag’ hebben zonder uitputting.
✔ Je mag goed zijn in je werk, zonder dat je er kapot aan gaat.
Wat als je werk gewoon… werk mag zijn?
Voorkomen dat je uitvalt? (of herstellen van een autistische burn-out?)
Dreig je door alle druk uit te vallen van werk, of zit je al in een burn-out?
Plan een gratis half uurtje checkgesprek in via calendly.com/bijzonderbrein – dan kijk ik met je mee wat jouw eerste stap is om hier weer uit te komen. Liever een berichtje sturen? Dat kan ook via het contactformulier op mijn website.
Je hoeft dit niet alleen op te lossen. Echt niet.