En waarom dat belangrijk is bij autisme en autistische burn-out…
Soms is het alsof je hoofd maar door blijft gaan. Gedachten razen. Je piekert, je overanalyseert, je voelt álles en tegelijk is het te veel. Of juist het tegenovergestelde: je voelt bijna niets meer. Alsof je helemaal ‘uit’ staat. Geen motivatie, geen plezier, alles te veel moeite.
Voor vrouwen met autisme en zéker in een burn-out is dit een bekend patroon.
En toch zeggen de meeste hulpverleners dan: ‘Je moet leren ontspannen.’ Of: ‘Je moet beter slapen.’ Ja, duh. Dat snappen we zelf ook wel. Maar vaak zijn de doorsnee tips niet genoeg om je écht verder te helpen Want niemand vraagt zich af: wat zit er biologisch onder?
Bij BijzonderBrein doen we dat wel. En één van de genen die we heel regelmatig tegenkomen, is COMT.
Wat is COMT?
COMT is de afkorting van een enzym dat je lichaam gebruikt om stresshormonen en bepaalde neurotransmitters af te breken. Denk aan dopamine, adrenaline, noradrenaline, maar ook aan oestrogeen. Allemaal stoffen die je stemming, stressniveau, prikkelverwerking en zelfs je cyclus beïnvloeden.
Als COMT te traag werkt, blijven die stoffen te lang actief in je lijf. Als het te snel werkt, worden ze juist te snel afgebroken. En in beide gevallen kan dat leiden tot klachten die voor veel vrouwen met autisme én burn-out pijnlijk herkenbaar zijn.
Wat merk je als COMT niet goed werkt?
Als COMT traag werkt, blijf je ‘aan’ staan:
- Overprikkeld, gespannen, moeite met inslapen
- Heftige reactie op stress of onverwachte veranderingen
- Snelle overbelasting bij geluid, licht, geur of sfeer
- PMS of cyclusklachten, vooral in de tweede helft van je cyclus
- Geen rust in je hoofd, altijd alert
En als COMT te snel werkt, voel je juist te weinig:
- Geen energie, vlakke stemming, depressieve klachten
- Moeite met motivatie, initiatief, beloning voelen
- Regelmatig behoefte aan koffie, suiker of prikkels
- Emotionele afvlakking of ‘disconnect’ met jezelf
- Laag zelfbeeld zonder duidelijke aanleiding
En dan kun je je dus óf overweldigd voelen door álles, óf juist emotioneel afgevlakt.
Voor vrouwen met autisme én een burn-out zie ik vaak een combinatie: jarenlang maskeren, overcompenseren, zorgen voor iedereen behalve jezelf. Tot je ‘ineens’ (ahum) wakker wordt met een autistische burn-out. En dan komt het piekeren, de slapeloosheid, de paniek, de brain fog, de overprikkeling, en het gevoel dat niks helpt.
Hoe weet je dan of COMT meespeelt?
Soms doen we genetisch onderzoek, maar vaak is dat niet eens nodig. In de praktijk zie je COMT-uitdagingen terug in je verhaal. Je gevoeligheid. Je herstelcapaciteit. Je reactie op bepaalde supplementen of voeding. En ook in je cyclus, je stemming, je lijf. Je hoeft dus niet eerst een test te doen om serieus genomen te worden (al doen we dat echt wel regelmatig, vaak als we denken dat er meer dan één genetsiche variatie mee speelt). Maar wat je ervaart, telt. Wat je lijf laat zien, telt. En dáár stemmen we de begeleiding op af.
Wat kun je eraan doen?
Net als bij MTHFR (waarover je hier meer leest: Wat is MTHFR en waarom het relevant is bij autisme en burn-out) geldt: je genen zijn je blauwdruk, geen eindbestemming. Je kunt ze niet veranderen, maar je kunt ze wél ondersteunen.
Als COMT traag werkt, richten we ons op ontprikkeling, afvoer van oestrogenen, ondersteunende voeding en rust.
Als COMT snel werkt, kijken we hoe we jouw systeem weer een beetje aan kunnen zetten. Niet met ‘meer moeten’, maar met precies de juiste vorm en hoeveelheid input en prikkels.
Wat belangrijk is:
- Voeding speelt een rol. Denk aan eiwitten, B-vitamines, magnesium, polyfenolen.
- Je cyclus en oestrogeenbalans zijn relevant, zeker bij PMS-klachten of PCOS.
- Stressregulatie is geen luxe, maar levensnoodzaak.
- Je darmen bepalen voor een groot deel of je lichaam überhaupt iets kán met voeding en suppletie.
I’ve said it once and I’ll say it again: suppletie moet altijd afgestemd worden op jouw brein en zenuwstelsel. Ga dus niet zo maar zelf experimenteren want je kunt er meer schade dan herstel mee creëren.
Herstel bij autistische burn-out vraagt om breed kijken naar klachten
Veel vrouwen die ik zie, hebben al jarenlang het gevoel dat ze ‘niet goed genoeg herstellen’. Ze hebben álles geprobeerd, maar hun lijf blijft in protest. Ze slapen niet goed, worden niet uitgerust wakker, voelen zich niet zichzelf.
Bij autistische burn-out is het essentieel om niet alleen psychologisch te kijken, maar ook biochemisch. Want als jouw lichaam de stresshormonen niet goed opruimt, kun je nog zo veel ademhalen en mediteren, dan blijf je overprikkeld, gespannen en uitgeput ook al doe je alles gewoon goed.
Daarom doen we het bij BijzonderBrein anders.
We kijken naar jouw lijf én jouw brein. Naar jouw verhaal én jouw biochemie.
Wil je weten of mijn traject past bij jouw klachten?
Stuur dan gerust een mailtje naar info@bijzonderbrein.nl.
Ik kijk graag met je mee!