Joepie, het wordt mooi weer!
Zeker dan wil je je kind naar buiten hebben. Sommige kinderen doen dat vanzelf, maar anderen hebben daar veel meer moeite mee. Die blijven liever binnen en kruipen als het even mag heerlijk achter een scherm om te gamen.
Zeker bij kinderen met autisme is het soms moeilijk om ze naar buiten te krijgen. En dat is ook logisch! Binnen is het veilig, overzichtelijk en duidelijk. Zeker na een dag op school is dat fijn, want het is al druk genoeg in dat koppie. En buiten spelen, tja, dat is het fijnste als je gemakkelijk aansluiting hebt bij anderen. En dat gemak ontbreekt vaak.
Heb ik dé oplossing om je kind met autisme naar buiten te krijgen? Nee.
Maar ik kan je wel vertellen wat de kans wat groter maakt.
Eerst ontprikkelen
Je kind komt uit school en heeft een vol hoofd. Laat je kind eerst tot rust komen, anders stapelen de prikkels alleen maar op. Iets eten, drinken, even wegkruipen of juist de dag doornemen om al een deel te verwerken: kijk wat werkt voor jouw kind.
Geen schermen
Maak je kind vooraf heel duidelijk wat hij of zij kan verwachten. Heb je regels voor schermen? Zo niet, maar ze dan. De kans dat je kind naar buiten gaat is groter als er geen ‘instant vermaak’ is. (Waar overigens niets mis mee is, maar tja, als je hem of haar naar buiten wil krijgen…)
Plan het in
Je kunt er prima een regel van maken: na een snack eerst een half uur buiten spelen. Zet het op een planbord of maak er een huisregel van. Wil je flexibiliteit inbouwen? Spreek dan af dat het bijvoorbeeld drie keer per week de bedoeling is en laat je kind kiezen wanneer. Of dat je kind 15.000 stappen per dag moet maken (dat is geen grapje, dat is de landelijke beweegnorm voor kinderen). Of dat hij 300 minuten ‘vrij’ moet bewegen per week.
Plannen betekent ook duidelijk zijn over hoe lang je wil dat je kind buiten speelt. Gebruik een horloge of timer als dat nodig is.
Wees duidelijk
Ik ken een opa en oma die tegen hun kleinkind zeiden: “ga maar buiten met je stepje spelen”. Dat jongetje stond na twee rondjes in de tuin weer voor de deur, want tja, hoe onduidelijk is dat?
Wees duidelijk en – zoals zo mooi gezegd – ‘op de vijf’. Wat moet je kind doen, met wie, waar, wanneer, hoe lang, en hoe dan?
Vul in
Dat leidt dan weer tot de volgende vraag. Buiten spelen, wat doe je dan? Sommige kinderen met autisme hebben een grote innerlijke belevingswereld en kunnen met wat hulp prima zelf een verhaal of spel verzinnen.
Anderen hebben wat meer structuur en begeleiding nodig. Maak een lijstje met heel concrete activiteiten met of voor je kind. Bijvoorbeeld: zoek 20 verschillende kriebelbeestjes en maak een foto van elk.
Of: rijd tien rondjes op je step rond het blok.
Of: maak met stoepkrijt een speurtocht voor je zusje en mij.
Begeleid
Vooral wanneer je het buiten spelen wil gebruiken als #stiekemetherapie voor sociaal contact, zul je je kind moeten begeleiden. Ook hier kun je invullen wat je kind kan doen en vaak helpt het om vooraf een ‘script’ te maken. Met zo’n script oefen je met je kind wat er kan gebeuren en hoe je kind kan reageren.
Meer daarover kun je lezen in een eerder artikel.
Ook hierbij kun je een lijstje maken met concrete dingen die je kind kan ondernemen om contact met anderen te leggen. Zo laat je je kind vrij in met wie hij wil spelen of wat hij gaat doen.
Bijvoorbeeld: loop naar de buurjongen en vraag of hij zin heeft om met je op de trampoline te springen.
Of: stuur een appje naar vriendin X, of ze mee komt rondjes skaten in het sportpark.
Duiding
Loopt het mis of heeft je kind geen zin meer? Benoem dan waar dat aan ligt.
- Benoem eerst wat je aan emotie en aan lichaamstaal ziet. (‘Je kijkt gefronst en je stampt. Volgens mij ben jij boos.’)
- Vervolgens waaraan je denk dat dat ligt. (‘Ik denk dat dat komt omdat je niemand hebt gevonden om mee te spelen.’)
- Toets het. (‘Klopt dat?’)
- Kijk of je kind zelf al met een oplossing kan komen (‘Wat kunnen we volgende keer anders doen?’)
Dit is een heel proces, en gemakkelijk is het niet. Verwacht er geen wonderen van, zeker de eerste keren niet. Maar je mag deze vraag wel bij je kind neer leggen om over na te denken.
En als het nou niet lukt?
Krijg je je kind met geen mogelijkheid naar buiten? Plan dan wat vaker familietijd buiten in. Samen in de tuin werken (of hee, maak er een zakgeldklusje van), het bos in of even uitwaaien aan een strandje: beweging en zonlicht zijn cruciaal voor een gezonde ontwikkeling.
Vertel, heb jij tips hoe je je kind naar buiten krijgt?